Bedenin Ebeveyni Zihin

William Bloom-

Bazı insanlar zihin-beden ilişkisini ciddiye almaz. Bunu bilirler. Onlara mantıklı gelir. Ama boşverirler. Savaşçılar ve Doğu tıbbı, bu bağlantının kesin önemini daima anlamıştır. Büyük yogiler ve savaş sanatçıları bedenlerini mükemmel bir şekilde yönetirler. Yanmakta olan kömür üzerinde oldukça mutlu bir şekilde yürüyen veya kendini şişleyen bir kişiyi seyredin, orada zihnin fiziksel madde üzerindeki etkisinin aşırı kanıtlarını göreceksiniz. Ancak savaşçıların en büyük becerisi, korkunç hatta ölümcül tehlike karşısında bile sakin, esnek ve hoşnut kalmasıdır. Bunun ahlaki güçle de bağlantısı vardır. Ama unutmamanız gerekir ki en büyük savaşçılar, en amansız olanlar değildir. Büyük savaşçılar gerilim yaşamaz. Bedenleri akışkandır. Zihinleri rahat ve neşelidir. Hayatı keyifli bulurlar. Böylelikle ahlaki güçleri iyi huyla birleşir. Çoğu insan Karate Kid filmindeki öğretmen imajını bilir; o, bu dengeyi mükemmel olarak gösterir. Savaşçılarda bu özellik fiziksel ve hormonal durumlarına bağlıdır. Bedenleri korku hormonları üretmez. Gerginken ve titrerken savaşamazlar. Hoş olmayan bir tehdit karşısında iç kimyaları endorfinle dolu kalır. Korktuklarında bile, zevkin bedensel kimyasını hissetmeye devam ederler. Evet, dış koşullar tehdit edicidir, yine de içlerinde nasıl hissettiklerini kontrol altında tutarlar.

Bu, savaş sanatçılarının felsefi tavırlarıyla da kısmen ilgilidir. Tetiktedirler ve hayatın güzelliklerine bağlı kalırlar. En meşhur savaşçılar, meditasyonda ve Budistler’in evrenin “büyük mutluluk alanları” diye nitelendirdiği yerle bağlantı kurmada çok tecrübeli olan Shao Lin keşişleridir. Sürekli olarak, insanlığa ait meselelerin olumsuzluğunu aşan bir hal içinde yaşamaya çalışırlar. Zihni bedenin nasıl hissettiğini tam olarak ve bilerek kontrol etmekte, bir diğer güçlü zihin-beden stratejisinden de yararlanırlar. Bu stratejinin özü, zihnin bedene iyi bakan bir ebeveyn olmasıdır.

Kriz, stres ve tehlike zamanlarında, vücudunuzun her şeyden çok ihtiyaç duyduğu şey zihninizin dikkatidir. Vücudunuz tıpkı herhangi bir hayvanınki gibidir, algıladığı ve hissettiği tehlikeye karşı içgüdüsel olarak tepki verecektir. Bunu, bedeninizin yaptıklarını kontrol edemediğiniz durumlardan tam olarak biliyorsunuz. Sakin kalmak ve ağırbaşlı bir şekilde davranmak istersiniz, ancak biyolojiniz kontrol edemediğiniz bir şey yapar.

Bu zamanlarda, bedeninizin dikkatinize ihtiyacı vardır. Anne babasından endişelerini gidermesini isteyen bir çocuk gibidir. Endişelerinin giderilmesi için okşanmaya ihtiyaç duyan bir evcil hayvan gibidir. Dikkatinizi ona yöneltip nasıl hissettiğini izlerseniz, bedeninizin endişelerini giderirsiniz.

Bedeninize odaklanın. O anda, zihin/beyin ve bedeniniz arasında sinirsel bir bağ yaratırsınız. Sinirsel bir mesaj iletilir, “Merhaba, oradaki. Ben senin zihninim ve dikkatimi sana veriyorum.” Endişeli bir çocuğun anne babası elini tuttuğunda rahatlaması gibi, beden de zihnin, yani içsel ebeveyninin dikkatiyle rahatlar.

Herhangi bir stresli durum içindeyseniz, dikkatinizi kendi bedeninize çevirin. Dikkatinizi dış olaylardan çekerek kendinize yöneltin. Bu, adrenalin ve kortizol üretimini hemen yavaşlatacaktır. Gerilim ve panik duyguları yaratan kimyasalların üretimini kesecektir.

Bu çok kolaydır. Bunu başka bir şey yaparken bile yapabilirsiniz. Bir parçanız bedeninizin nasıl hissettiğine odaklanıp bunun farkına varabilir. Savaşçılar mücadelelerde işte böyle sakin kalırlar. Zihnin bir bölümü daima bedenin farkındadır ve onu sakinleştirir.

Dikkatinizi alt mideye odaklandığınızda bu özellikle işe yarar. Aslında bütün savaş sanatları egzersizleri, öğrencilerin zihinsel odaklarını alt mideye çekmeleri ve dikkatlerini o bölgeye aynı seviyede vermeleriyle başlar. Sonra yumuşak bir şekilde ve içinizde derinlere kadar nefes almak da faydalıdır. Göğüs ve mide kaslarınızı gevşetip sarkıtmak ve rahatlatmaya yönlendirmek de yardımcı olur. Bütün bunlarla ilgili daha fazla bilgi isterseniz, size Chi-gong veya “içsel savaş sanatları” denen konu üzerine herhangi bir kitabı okumanızı öneririm.

Bu becerinin sağladığı şaşırtıcı öz denetime dikkat edin. Sevmediğiniz bir durum içindesiniz. Bu, uzun bir postane veya süpermarket kuyruğu ya da trafik sıkışıklığı kadar sıradan olabilir; kaza ve suç gibi gerçekten tehdit edici bir olay da olabilir. Bilinçli kontrolünüz dışında, bedeniniz endişe hormonları üreterek tepki verir. Bu hormonların salıverilmesiyle oluşan ve büyüyen gerilim ve rahatsızlığı hemen hissedersiniz.

Şimdi bir seçeneğiniz var: İstem dışı tepkinizin sizi alıp götürmesini veya yaşantınızı yönlendirip idare etmeyi seçebilirsiniz. Korku hormonlarıyla sürüklenmek yerine dikkatinizi hemen vücudunuza çevirerek onun farkına varabilirsiniz. Bir anda, bedeniniz zihninizin dikkatine karşılık vermeye başlar. Asitli hormon üretiminiz durur. Kendinizi tekrar normal hissetmeye başlarsınız. Birkaç yavaş ve derin nefes alarak göğsünüzün ve midenizin kendisini bırakmasına izin verdiğinizde iyilik hissi derinleşir. Bu harika ve kolay bir öz denetimdir.

Bazı kişiler, bu tür bir öz denetimin gerçek bir kriz anında imkansız olacağını ısrarla iddia edebilir. İmkansız değildir. Gereksizce acı çekmek ve biraz kontrol sahibi olmak arasındaki basit bir tercihtir. Bu stratejiyi bilen insanlar, hakikaten hayatı tehdit edici durumlarda bunu kullanır. Kısa bir süre önce, bir feribot kazasında hayatta kalmayı başarabilen birkaç kişiden biri hakkında anlatılanları duydum. Yoga uygulayıcısıydı, hemen odak noktasını dikkatle bedenine çevirerek nefesini yavaşlatmıştı. Sakinliğini ve kontrolünü yitirmeden hayatta kalmayı başarmıştı.

Bir daha ki sefere, trafikte veya uzun bir kuyruktayken sinirinizin arttığını hissettiğinizde, zihinsel duraklama düğmenize basın. Bedeninizdeki hoş olmayan duyguların farkına varın. Sevecen bir tavra bürünün ve dostça bir anlayışla bedeninizi rahatlatın. Zihninizin bedeniniz üzerindeki gücünü derhal hissedeceksiniz. Zihniniz gerilim, sinir ve korku programlarını aşabilir.

Daha küçük çaplı gerilim durumlarında uyguladığınız bu küçük beceri, daha büyük krizlere transfer edilebilir. Ölümcül hastalıkları olan insanlar her zaman bedenlerine sevecen bir şekilde bakmayı öğrenmelidir. Tansiyonu tehlikeli bir biçimde yüksek olan ve bunun için her gün ilaç alan emekli bir tıp doktoru, bedenine böyle bir dikkat verme alışkanlığı edinerek kan basıncını yirmi yaş seviyesine indirmişti. Sinirsel sevecenlik mesajları, onlarca yıllık gerilim programını eritmişti.

• Beden kimyanızı yönetebilir ve yönlendirebilirsiniz. Geçmişin asitli gerilim ve anksiyete havuzunda kalmak yerine, uyuşturucu hormonlarının rahatlığı içine dalabilirsiniz.
• Sevdiğiniz şeyleri düşünün ve yapın.
• Çevrenizi olumlu hatırlatıcılarla donatın.
• Rahatlayın ve zevki içinize çekin.
• Kendi bedeninize karşı sevecen bir ebeveyn olun. Herhangi bir stresli durum içindeyseniz, dikkatinizi nazikçe kendi bedeninize çevirin. Dikkatinizi dış olaylardan çekerek kendinize odaklayın.
• Duraklamayı öğrenin ve ne olduğunu sakince izleyin.

Yazarın Güven İçinde Yaşamak adlı kitabından alınmıştır.

Ruh ve Madde Dergisi Sayı: 645- Yıl: 2013